Özel Öğrenme Güçlüğü ve Disleksi ne demektir?
Özel öğrenme güçlüğü zekâsı normal veya üstünde olan çocuklarda görülen öğrenme güçlüklerinin genel adıdır. Disleksi, okuma alanında yaşanan güçlüktür ve ÖÖG’nin bir alt grubudur.
Disleksi ne demektir?
Disleksi bir hastalık değildir. Nörogelişimsel bir problemdir. Dislektik çocukların öğrenme ile beyindeki bazı bağlantı yolları normale göre farklıdır. Bu nedenle öğrenmenin değişik alanlarında güçlükler yaşarlar.

 

Disleksi bir zekâ problemi midir?
Disleksi bir zeka problemi değildir. Dislektik çocuklar normal veya üstün zekalıdır. Disleksi, nörogelişimsel bir problemdir ve beynin bilişsel gelişimini etkiler. Bu nörolojik farklılık kişinin farklı düşünme ve öğrenmesine neden olur. Başka bir deyişle Disleksi, farklı bir öğrenme stilidir.

 

Disleksi kalıtsal mıdır?
Disleksi kalıtsal özellik gösteren bir hastalıktır. Ancak ailesel geçiş %100 değildir. Yani anne veya babada disleksi varsa çocukta da kesin disleksi olacak değildir, ancak olma olasılığı normale göre yüksektir. Yine kardeşlerden birinde disleksi varsa diğerinde kesin olacak diye
bir kural yoktur, olma olasılığı yüksektir. Ailesel geçiş %30 civarındadır.

 

Disleksi okul öncesi dönemde fark edilebilir mi?
Evet disleksi okul öncesi dönemde fark edilebilir. En sık karşılaşılan belirti konuşmada gecikmedir. Renkleri, Gece- gündüz, gelmek-gitmek gibi bazı kavramları, günleri, mevsimleri öğrenmekte zorlanabilirler.
Birbirine bağlı yönergeleri yerine getirmede zorlanma ve buna bağlı kurallı oyunları öğrenmede zorlanırlar. Motor becerisinde zayıflık görülebilir. Ayakkabı giyme, düğme ilikleme, fermuar kapatma, bisiklet sürme, ip atlama gibi beceriler zor edinilir.

 

Disleksi, diskalküli, disgrafi her zaman birlikte mi görülür?
Hayır, bazen hepsi aynı anda görülebileceği, gibi bazen sadece birisi veya ikisi görülebilir. En sık görülme şekli disleksi-disgrafi-diskalküli’nin 3’ünün birlikte görülmesidir (yaklaşık %40). Daha sonra disleksi ve disgrafi birlikteliği görülür (yaklaşık%25). Alt grupların tek tek görülme olasılığı çok düşüktür (yaklaşık yüzde 5)

 

Disleksi, tedavisi olan bir durum mudur?
ÖÖG (Disleksi)’de direk bir ilaç tedavisi yoktur. Çünkü disleksi bir hastalık değildir. Dislekside sorunun çözümü, destek eğitimidir. Disleksiye eşlik eden DEHB, anksiye, depresyon gibi ek tanıların varlığında tedavi gerekebilir. Eşlik eden durumun varlığında bu eş tanının tedavisi öğrenme güçlüğünün düzelmesinde çok olumlu etki eder.

 

Disleksi ne kadar zamanda düzelir?
Kesin bir süre verilemez. Tanının erken konulması ve erken müdahale (erken destek eğitimine başlanması) daha çabuk düzelmeyi sağlar. Dislektik çocuklar uygun destek eğitimini aldıktan sonra, akademik olarak başarılı olup,  akademisyen, yönetici, araştırmacı, doktor, mühendis, sanatçı vb. olabilmeleri mümkündür.

 

Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu ile disleksi birlikte görülür mü?
Evet ÖÖG ve DEHB birlikteliğine sık rastlanır. Dislektik çocukların önemli bir kısmında DEHB görülür. Bu oran değişik araştırmalarda %30 ila %50 olarak bildirilmiştir. Bu birliktelik, ÖÖG ve DEHB’nin ortak genetik temellere bağlı gelişimsel problem sonucu ortaya çıkmaları ile açıklanır. Birlikte DEHB olması ve tedavi edilmemesi halinde akademik başarı olumsuz olarak etkilenir.

 

’Beyin geliştirici vitaminler’ öğrenme güçlüğünü (disleksi) düzeltebilir mi?
Dislekside, düzeltici etkisi bilimsel olarak kanıtlanmış, standart olarak vitamin tedavisi yoktur. Ancak bazı vitaminlerin dikkat ve öğrenme performansını arttırabilecekleri yönünde araştırma sonuçları yayınlanmıştır. Hekim tavsiyesi ve reçetesi ile vitamin destekleri kullanılabilir. 

 

Disleksi hızlı okuma çalışmaları ile düzelebilir mi?
Hızlı okuma çalışmalarının disleksiyi düzeltici etkisi yoktur. Anlayarak hızlı okuma eğitimleri normal okuyucular için oldukça faydalı olabilir. Ancak dislekside sorun okumanın hızı değildir ve okuma hızını arttırmaya yönelik çalışmalar olumsuz sonuçlara yol açabilir.

 

Özel Öğrenme Güçlüğü (dislektik) olanların güçlü yönleri var mıdır?
Dislektik bireylerin çok başarılı olabildikleri alanlar vardır. Hayal güçleri zengindir, yaratıcıdırlar, bütüncül bakış yetenekleri gelişmiştir. Sanatın değişik alanlarında başarılı olabilirler. Sosyal ilişkiler ve iletişim alanlarında yeteneklidirler. Halkla ilişkiler, insan kaynakları gibi alanlarda başarılı olabilirler. Öğrenme güçlüğü olan çocuklar, küçük yaşlardan itibaren zorluklarla mücadele etmek zorunda kaldıkları için, mücadele etme ve alternatif çözümler üretme becerileri gelişmiştir. Bu özellik onlara birçok alanda başarılı olma şansı verebilmektedir.